Geri dönüşüm, tekrardan değerlendirilmesi mümkün olan atıkların fiziksel ve kimyasal işlemler kapsamında ikinci bir hammaddeye dönüştürülmesi işlemi olup kaynakların olması gerekenden fazla bir şekilde kullanılmasının önüne geçilmesini amaçlar.

Plastik atık geri dönüşüm sayesinde çöp miktarında azalma görülür. Atık geri dönüşümünün en büyük avantajının çevreyi koruma olduğunu ve çevreye fayda sağlayan bir adım olduğunu söylemek mümkündür. Yazının devamından konuyla alakalı ayrıntılı bilgiye ulaşabilirsiniz.

Plastik Atık Geri Dönüşüm Nedir?

Yapısında plastik bulunan ürünler, günlük hayatta neredeyse her alanda kullanılır. Üretiminde plastik kullanılan malzemelerin bir kısmı, uzun süre boyunca kullanılmak amacıyla üretilir. Fakat büyük bir kısmı ise kısa süreli kullanım doğrultusunda tasarlanıp üretilen ürünlerdir. Bu yüzden kullanılıp bir kenara bırakılan plastik ürünlerin sayısı son derece fazladır.

Plastik ürünler, doğada yüzyıllar boyunca bozulmadan kalabilmekte ve bu durum doğa için bir tehdit haline gelmektedir. Bu tehdit sadece doğayı kapsamamakta, dolaylı yoldan insanlarının sağlığına da olumsuz etki etmektedir. Bu sebeple zararı azımsanmayacak düzeyde olan bu plastik ürünlerinin bir şekilde yeniden kullanımı veya yok edilmesi büyük bir öneme sahiptir.

Cam, metal, plastik, kâğıt ve karton gibi sonrasında değerlendirilir durumda olan atıkların fiziksel ve kimyasal işlemler doğrultusunda yeni bir hammaddeye ya da ürüne dönüştürülmesi süreci, plastik atık geri dönüşüm sürecidir.

Plastik atıkların birtakım işlemleri kapsayan bir süreçten geçirilmesinin ardından, ikinci bir ham madde olacak şekilde üretim sürecine dahil edilmesi geri dönüşüm olarak adlandırılır.

Plastik Atıklar Nelerdir?

Plastik Atık Geri Dönüşüm

Plastik atıklar, pek çok farklı hammadde kullanılarak üretilebilir. Plastik; film, lastik, boru, kabuk, ambalaj, elektronik cihazlar, oyuncaklar, mobilyalar gibi daha sayabileceğimiz birçok farklı formda bulunabilir.

Plastik atıklar, kullanılmış ya da artık kullanım yönünde işlevini kaybetmiş plastik ürünlerin tamamına verilen isimdir. Hayatımızın neredeyse her alanında kullandığımız plastik ürünlerin geri dönüştürülmesi ya da yok edilmesi dünya için büyük önem taşır. Plastik atık geri dönüşüm yöntemi ve benzer yöntemler ile plastik atıklar kontrol altına alınır.

Plastik atıklar:

  • Plastik poşet
  • Plastik şişe
  • Plastik kapak ve tıpa
  • Plastik ambalaj
  • Plastik oyuncak
  • Plastik su şişesi
  • Elektronik cihazların üretiminde kullanılan plastik malzemeler
  • Plastik duvar kaplamaları ve levhaları vb. şeklinde örneklendirilebilir.

Doğaya Verdiği Zararlar Nelerdir?

Plastik atıklar, doğaya en fazla zarar veren ve dünyanın ömrünü kısaltma noktasında son derece büyük bir olumsuz etkiye sahip atık türüdür. Doğaya atılan plastik bir atık çoğu zaman yıllar ve hatta yüzyıllar boyunca yok olmamaktadır.

Toprağın yapısında plastik bulunan malzemeyi emme gibi bir özelliği bulunmaz. Bundan dolayı çok uzun süreler boyunca toprakta kalan ve toprağın yapısına karışan plastik, yapısında mevcut olan zehirli ve zararı yüksek kimyasalları toprağa salar.

Zaman ilerledikçe yaşamını toprağın üzerinde devam ettiren canlılar, plastik atıkları sindirmek adına belli bir çaba içerisine girer. Bundan dolayı bu canlılar, plastiğin olumsuz etkilerine maruz kalır.

Bir plastik poşet, doğaya atıldıktan 1000 yıl sonra tam anlamıyla yok olur. Ayrıca plastik tabaklar doğada 500 yıl, pet şişeler ise 400 yıl yok olmadan kalır. Doğadaki plastik atıkların kaynağı petroldür, bu durum karbondioksit salınımını etkiler. Bu nedenle de küresel ısınma süreci hız kazanır.

Plastik Atık Geri Dönüşüm Süreçleri Nelerdir?

Plastik atıkların geri dönüşüm sürecinin gerçekleştirilmesi için geri dönüşüme yönelik hizmet sunan firmalar devreye girer. Bu firmalar geri dönüşüm süreçlerinde çeşitli basamaklar ve türler doğrultusunda hizmetlerini sunar.

Plastik atık geri dönüşüm süreçlerinde plastiklerin toplanması, plastiklerin sınıflandırılması, plastiklerin parçalanması, plastiklerin temizlenmesi, plastiklerin eritilmesi basamakları bulunur.

  • Plastiklerin toplanması: Plastik bazlı malzemeler ve ürünler, kullanıldıktan sonra çöpe atılır. Çöpe atılan plastik malzemeleri, geri dönüşüm sürecine dahil edilmek üzere ayrıştırılır.
  • Plastiklerin sınıflandırılması: Plastiklerin toplanmasının hemen ardından sınıflandırma basamağına geçilir. Farklı türde olan plastik malzemeler, makine tarafından ayrıştırılıp sınıflandırılabilir.
  • Plastiklerin parçalanması: Türleri kapsamında analiz edilerek sınıflandırılan plastik malzemeler kolay bir şekilde işlenebilmesi ve kullanımda kolaylık sağlaması için parçaları küçültülür.

Plastikleri küçültme işleminde kırcılar, öğütücüler, parçalayıcılar ve eziciler kullanılır. İşlem sonucunda elde edilen bu parçalara ise kepek adı verilir.

  • Plastiklerin temizlenmesi: Plastik malzemeler, bir önceki basamakta kepek haline getirilir. Daha sonrasında kaliteli ürünler elde edebilmek ve bu yönde açık vermemek adına yapıştırıcı, etiket gibi malzemelerden arındırılması gereklilik gösterir.

Plastik malzemenin kirlerinin arındırılması ve etkilerinin çıkması için malzemelere sıcak bir su püskürtülür. Bu vesileyle malzemeler kirden ve etkilerden arındırılır.

  • Plastiğin Eritilmesi: Parçalama, temizleme ve kurutma işlemlerden sonra plastiklerin erime işlemlerine bakılır.

Plastiklerin kullanım alanlarına göz gezdirdiğimiz zaman makinelerde uygun sıcaklık ile eritilir ve kaynaştırılır.

Plastik Atık Geri Dönüşüm Bize Ne Kazandırır?

Plastik atık geri dönüşüm işlemleri sayesinde yalnızca doğayı korumak için bir adım atılmaz, aynı zamanda ülkenin ekonomisine de büyük katkı sağlanır.

  • Plastik atık geri dönüşüm; her şeyden önemlisi doğal kaynakları korunması noktasında büyük fayda sağlar.
  • Ülke ekonomisini olumlu yönde etkiler.
  • Plastik atık geri dönüşümü sayesinde çöp miktarlarında azalmalar görülecektir.
  • Enerji tasarrufunun gerçekleştirilmesini noktasında doğru ve etkisi yüksek bir adımdır.
  • Ekolojik döngünün olağan seyrinde devam etmesi açısından geri dönüşüm, avantaj sağlayıcıdır.
  • Plastik atık geri dönüşüm işlemleri sayesinde çevre temizliği sağlanır.
  • Son olarak kazandırdığı belirgin özelliklerden biri de israfın önüne geçilmesidir.

Plastik Atık Geri Dönüşümün Faydaları Nelerdir?

Plastik atık geri dönüşümün faydalarını, ekonomik ve çevresel faydalar olarak iki farklı bölümde ele almamız daha doğru ve açıklayıcı olacaktır.

Ülke ekonomisine faydaları:

  • Plastik atık geri dönüşümü sayesinde israfın önüne geçilir. Atık sayısında azalmalar görülür.
  • Hammadde tüketiminde azalmalar görülür. Bu sayede ekonomiye direkt olarak fayda sağlanır.
  • Geri dönüşüm atıklarının geri dönüştürülmesi üzere toplanmasında toplayıcılar görevlendirilir. Bu da yeni bir iş kolunun oluşmasına ve istihdamın artış göstermesine zemin hazırlar.
  • Farklı ülkelerden ithal edilen maddelerde azalmalar görülür. Böylelikle ithalat masraflarında büyük ölçüde düşüşler gözlemlenir

Çevreye faydaları:

  • Plastik atık geri dönüşümü ile ağaçlar, mineraller, su kaynakları korunur ve doğa için risk oluşturulacak durumlar ortadan kaldırılır.
  • Çevre kirliliğinin önüne geçilir, çevrenin daha güzel bir görünüme sahip olmasını sağlar.
  • Küresel ısınma hususunda faydalı olur.
  • İnsan sağlığına yönelik büyük katkıda bulunulur.

Geri Dönüştürülen Plastikler Nerelerde Kullanılır?

Geri dönüşüme kazandırılan plastik malzemeler, plastik ürün üreten firmalara gönderilir. Bu firmalarda plastik ürün üretiminde yeniden bu plastik malzemelerden yararlanılır. Bunun dışında geri dönüşüme kazandırılan plastik malzemeler, birçok alanda kullanılabilir.

  • Geri dönüşümü gerçekleştirilen plastikler, sera örtüsü yapımında kullanılır.
  • Otomotiv sektöründe yedek parça ve plastik torba üretiminde tercih edilir.
  • Atık su boruları, deterjan şişeleri, çöp kutuları ve bu gibi benzer ürünlerin üretim aşamasında da geri dönüştürülen plastikler kullanılır.
  • Marley ve çeşitli plastik dolgu malzemelerinin üretim aşamasında da geri dönüştürülen plastikler kullanılır.

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi kompozit malzemelerin geri dönüşümünden birçok alanda yararlanılır. Özellikle de plastik ürün üretimi yapan fabrikalar, geri dönüştürülen plastik ürünlerden faydalanır.