Yüzeye sağladığı sağlamlığın yanında estetik görünümü ile de öne çıkan endüstriyel boyalar, farklı amaçlara hizmet eden seçenekleri ile eşsiz bir ürün yelpazesi sunar. Bazı elementlerden oluşan bu boyaları doğru biçimde seçmek çok önemlidir. Farklı formülasyonlara sahip bu boyalar hakkında daha fazla bilgiye yazının devamından ulaşabilirsiniz.

Endüstriyel Boya Nedir?

Endüstriyel boyalar genellikle zorlu koşullara sahip ortamlarda tercih edilir. Bu boyalarda esas olan biçim değil işlevdir. Boyaların korunması gereken bazı dış etkenler mevcuttur. Bu etkenler fiziksel olabildiği gibi korozyon ve hava koşullarına bağlı kimyasal bozulmalar da olabilir.

Bu boyaların asil görevi, seçilen alt tabakaya dayanıklı ve sağlam bir dış katman sunmaktır. Ayrıca yüzey korunurken aynı zamanda görünüm de iyileşir. Bu iyileşme işlemi katı, plastik veya yapışkan bir film üretilmesini sağlayan kürleme işlemi ile gerçekleşir.

Endüstri tipi boyalar, performansı görünümden üstün tutmaz. Diğer tüm boyalar gibi bu boyalar da uygulanan yüzeyin görünümünü optimize etmek için kullanılır. Sunduğu estetik değerleri kullanım alanlarına göre alt tabakayı koruma kabiliyeti kadar önemli olabilir.

Endüstriyel Boyayı Oluşturan Elementler

Diğer boyalar gibi, endüstriyel boyalar da bazı elementlerden oluşur. Bu elementlerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:

1. Pigmentler

Pigmentlerin kullanım amacı boyaya renk ve opaklık kazandırmaktır. Çok ince toz haline getirilerek kullanılırlar. Endüstriyel boyutlarda kullanıldığı takdirde kaplama pigmentleri, korozyon önleyici pigmentler, şişen pigmentler ve metal pigment seçeneklerinden uygulamaya uygun olanlar istenilen sayıda kullanılabilir.

2. Çözücüler

Çözücülerin kullanım amacı, boyanın kullanılmadan önce de sıvı formunu korumasını sağlamak ve boyanın kıvamını düzeltmektir. Çözücüler sayesinde boya kabında uzun süre bekleyebilir ve dolayısıyla çözücüler boyanın genetik yapısını korumak için ciddi rol oynar.

3. Bağlayıcılar

Bağlayıcılar pigmentler ile beraber çalışırlar. Sadece bununla da kalmaz boyanın esnekliğini, yapışmasını, parlaklığını ve buna benzer birtakım fiziksel özelliklerin de korunmasını sağlarlar.

4. Katkı Maddeleri

Katkı maddeleri boyalara çeşitli amaçlar için eklenebilir. Daha iyi kayma sağlama, alev geciktirme, özel efektler gibi birtakım özelliklerin üretilmesi için bu maddelerden yararlanılabilir. Buna ek olarak katkı maddeleri boyada oluşabilecek kusurları önler ve sonucun daha iyi olmasında da büyük önem taşır.

Endüstriyel Boya Çeşitleri ve Özellikleri

Yüzeyin genel görünümü ve yüzey dayanıklılığı açısından doğru boya tipini seçmek endüstriyel boyalarda büyük önem taşır. Mevcut piyasada çok fazla endüstriyel boya olduğundan, doğru tercihi yapmak için işinde uzman ve deneyimli mühendisler ile çalışmak gerekir.

Boyanan yüzeyin ne olduğundan bağımsız olarak doğru boya tipini seçmek gerekir. Dolayısıyla boya tipleri hakkında bilgi sahibi olmak sonucun başarılı olmasında büyük önem taşıyacaktır.

Epoksi

Epoksi yontemi

Endüstriyel boya türleri arasında en popüler olan epoksi tipi boyalar; dayanıklılığı, neme, kimyasala ve aşınmaya karşı gösterdikleri yüksek mukavemet ile öne çıkarlar. Epoksi boyalar, iki parçalı epoksi reçine ve sertleştirici madde sistemlerini barındıran bir yapıdadır. Bu iki bileşenin birleşmesi ile özellikle ağır hizmet uygulamalarında rahatlıkla tercih edilebilecek, güçlü ve dayanıklı bir kaplama oluşur.

Epoksi boyaların da kendi içinde farklı seçenekleri vardır. Solvent bazlı, su bazlı ve %100 katılar başta olacak şekilde bunlardan farklı birçok formülasyondan söz etmek mümkündür. Solvent bazlı epoksiler, çok parlak bir yüzey sunar, hızlı kürlenme süresine sahiptir ve farklı yüzeylere güçlü bir şekilde yapışabilirler. Su bazlı epoksiler, temizliğin kolay yapılmasını sağlar, az koku gerektiren ortamlar için iyi bir tercih olabilir. %100 katı epoksiler ise, diğer epoksilere kıyasla hem güçlü hem de dayanıklı seçeneklerdir.

Epoksi boyalar özellikle beton zeminlerde, makineler, tanklar ve boru hatlarında sıklıkla tercih edilirler. Ayrıca metal ve döşeme kaplamalarında da mükemmel sonuç sunarlar. Bu denli sık tercih edilmelerinin nedeni aşınmaya ve yıpranmaya karşı gösterdikleri yüksek dayanıklılıktır. Sık tercih edildikleri için de maliyeti diğerlerine kıyasla daha düşüktür.

Poliüretan

Poliuretan yontemi

Çok yönlülük, dayanıklılık, aşınma ve yıpranmaya karşı gösterdikleri olağanüstü dirençleri ile öne çıkan poliüretan boyalar; özellikle yoğun trafik bölgelerinde, zemin, makine ve ekipman kaplamaları olarak sıklıkla tercih edilirler.

Poliüretan parlaktan mata farklı yüzey seçenekleri sunar. Püskürtme tabancası, fırça veya rulo ile kolaylıkla uygulanabilir. Ayrıca farklı renk seçenekleri de mevcuttur. Öne çıkan diğer bir özelliği ise UV ışınlarına ve aşınmalara karşı dayanıklılık göstermeleridir. Sert elementlere maruz kalan ve sık temizlik gerektiren ortamlar için doğru bir seçenektir. Fakat zaman içerisinde tebeşirlenme ve sararmalar yaşanabilir. Yüksek kaliteli bir ürün seçerek ve düzenli bakım yaparak, boyanın ömrünü uzatmak mümkündür. Poliüretan kaplamalar hem uyarlanabilir hem de dayanıklı olduklarından beton köprülerden ahşap şezlonglara kadar geniş bir yelpaze için yüksek koruma sağlar. Buna ek olarak kirlilik ve farklı hava koşullarına karşı da direnç gösterirler.

Fenolik

Özel bir endüstriyel kaplama olan fenolikler; kimyasallara, aşınmaya ve ısıya karşı yüksek direnç gösteren bir endüstriyel boya türüdür. Dolayısıyla kimyasal ve yüksek ısı olan ortamlarda kullanmak için ideal ürünlerdir. Fenolik reçine ve epoksi tarzı sertleştirici kombinasyonu, zorlu koşullar altında yüzeye mükemmel bir sağlamlık ve dayanıklılık kazandırır.

Yüksek ısı ve kimyasalların yaygın olduğu petrokimya, enerji üretimi ve imalat alanları için; hijyenin öne çıkması gerektiği ve kolay temizlenebilir olması gereken gıda tesisleri gibi alanlarda sıklıkla tercih edilirler.

Fenolikler, kimyasallar ve diğer sert maddelere karşı yüksek dayanıklılık göstermesinin yanında neme dayanıklı olduğundan nemli ortamlarda kullanılmak için de iyi bir seçenektir. Ayrıca son derece başarılı bir yapışma sunar. Dolayısıyla beton, metal gibi çeşitli yüzeylerde de mükemmel yapışma sağlar. Fenolik kaplamalar ürünleri solventlerden, tuzlardan ve asitlerden başarılı bir şekilde korur.

Emayeler

Emaye boyalar yüzeylere yüksek parlaklık, sertlik ve dayanıklılık sundukları için sık tercih edilen bir seçenektir. Emayeler reçine ve pigmentlerin solventler ile birleştirilmesi ile oluşturulur. Ayrıca uygun maliyetleri ile de ön plana çıkarlar.

Emayeler yağ bazlı veya su bazlı olabilir. Yağ bazlı emayeler aşınma ve yıpranmalara karşı dayanıklılık gösterir; ufalanmayı ve soyulmayı önler. Birinci sınıf bir koruma sunar fakat geç kurur ve güçlü bir koku yayar. Metal, ahşap ve betonlarda başarılı sonuçlar sunar. Su bazlı emayeler ise düşük uçucu organik bileşik boya isteyenler için iyi bir seçenektir. Yağ bazlılara kıyasla daha hızlı kururlar ve sararma olasılıkları daha düşüktür. Fakat tüm endüstriyel uygulamalar için doğru bir seçenek olmamakla beraber yağ bazlı emayeler kadar dayanıklı değildirler.

Emayeler hem parlak bir yüzey sağlar hem de ekstra bir koruma katmanı oluşturur. Emaye boya seçerken yüzey, amaçlanan dayanıklılık düzeyi ve boya performansı gibi çevresel faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.

Kimyasal Maddeye Dayanıklı Kaplama

Kimyasal maddeye dayanıklı kaplama, bir diğer adıyla CARC, kimyasalların ve biyolojik maddelerin tehdit olduğu ortamlarda tercih edilir. Özellikle askeri araç ve ekipmanlarda, farmasötik ve kimyasal işleme tesislerinde sıkça kullanılırlar. Özel reçineler, yüksek performanslı pigmentler ile birleştirilir. Sonuç olarak dayanıklı ve uzun ömürlü bir boya elde edilmiş olur.

CARC, aşınma ve darbelere karşı da dayanıklıdır. Dekontaminasyon çözümlerine karşı da dayanıklı olabilecek bir biçimde tasarlanmıştır. Doğru ürünü seçmek ve doğru uygulama teknikleri ile kaplamayı dayanıklı ve daha etkin kılmak mümkündür.

Polivinil

Polivinil PVC olarak da bilinir ve çok yönlü bir seçenek olduğundan sıklıkla tercih edilir. Yüksek kimyasal direnç ve neme karşı dayanıklılık göstermesi amaçlanan yüzeyler için başarılı bir tercih olacaktır. Ayrıca tank ve makineler gibi yüksek ısı ve sert kimyasallara maruz kalınan her türlü yüzey için de tercih edilir.

Bu boyalar polivinil klorür reçinesi, plastikleştirici ve pigment kombinasyonundan oluşur. Çeşitli yüzeylerde (parlak, saten, mat vb.) kullanıma uygundur. Dayanıklı olduğu için aşınmalara, ufalanmalara ve çatlamalara karşı dirençlidir. Ayrıca poliviniller özel uygulamalara uygun olacak şekilde özelleştirilebilir.

Endüstriyel uygulamalarda temel katman görevi görürken baz kat olarak uygulandığı takdirde dayanıklılığı arttırır ve ekstra kimyasal ve nem direnci sağlar.

Endüstriyel Boyanın Amacı

Endüstriyel boyaların iki temel amaçları vardır. İlk amaç uygulandıkları alanları hem fiziksel hem kimyasal hem de çevresel etkenlerden korumak. İkinci amaç ise uygulanan alana daha estetik bir görünüm sunarak sonucun en iyi olmasını sağlamak ve böylelikle katma değerini de artırmaktır.